De Vlaamse regering heeft vannacht (14 november 2023) een akkoord bereikt over stikstof. Eén van de belangrijkste punten is dat “rode bedrijven” open mogen blijven als ze voldoen aan de reductiedoelstellingen voor 2030. De nieuw benoemde viceminister Gwendolyn Rutten is tegen verplichte sluitingen voor dergelijke bedrijven. De doelstelling om de stikstofuitstoot tegen 2030 te halveren blijft overeind.
België worstelt al enige tijd met het stikstofprobleem. Het Vlaamse politieke landschap wordt al meer dan twee jaar gedomineerd door deze kwestie vanwege onenigheid tussen coalitiepartijen over vergunningsregels voor landbouw en industrie. Dit is dan ook het derde akkoord dat de regering heeft bereikt over stikstof: eerst begin 2022 en opnieuw in maart van dit jaar. De vorige akkoorden werden echter ontoereikend bevonden, wat aanleiding gaf tot kritische opmerkingen van de Raad van State vanwege de onvolledige formulering van de regelgeving.
Soepeler aanpak voor boeren
Het nieuwe akkoord is milder tegenover de landbouwers dan het vorige. Zo hoeven degenen die veel stikstof uitstoten hun activiteiten niet onmiddellijk stop te zetten tegen 2030, maar krijgen ze de kans om hun uitstoot aanzienlijk te verminderen. Terwijl de vergunningsdrempels voor industrie en landbouw gehandhaafd blijven, zoals gevraagd door de Raad van State, zal er nu een duidelijke en wetenschappelijk onderbouwde basis komen voor deze regelgeving.
De belangrijkste punten van het bereikte akkoord worden hier opgelijst:
Rode bedrijven
Er komt een versoepeling voor “rode bedrijven” (piekemittenten) die een aanzienlijke hoeveelheid stikstof in nabijgelegen natuurgebieden deponeren. Deze bedrijven worden niet automatisch gesloten in 2030, maar moeten hun stikstofuitstoot aanzienlijk verminderen. De oplossingen omvatten investeringen in technologieën zoals luchtzuiveraars, en er wordt voorzien in compensatie voor inspanningen om de uitstoot te verminderen.
Verguningsdrempels en te overschrijven drempel
De verschillende vergunningsdrempels voor de industrie en de landbouw, waarbij voor de landbouw een strengere drempel geldt, worden gehandhaafd. Deze drempels zullen nu wetenschappelijk verantwoord worden in de tekst, zoals aanbevolen door de Raad van State. De “niet te overschrijden drempel” wordt afgeschaft voor zowel de landbouw als de industrie.
Voorheen was dit een discussiepunt: de “vergunningssdrempel” voor landbouw. Voorheen werden boerderijen met een impactscore van meer dan 0,028% geweigerd. De CD&V zag dit als een strengere behandeling van de landbouw in vergelijking met de industrie, die een hogere en soepelere drempel heeft. De N-VA argumenteerde dat de stikstofuitstoot door de landbouw schadelijker is voor de natuur dan industriële uitstoot. Hoewel de drempelwaarde ongewijzigd blijft, kunnen bedrijven die deze overschrijden toch een vergunning aanvragen. Dit via een individuele beoordeling op maat, waardoor een omslachtige milieustudie voor elk bedrijf wordt vermeden.
Emissierechten zijn over te nemen
Extern salderen, waardoor een boer emissierechten kan overnemen van een boer die ermee stopt, wordt ingevoerd vanaf januari 2025, op voorwaarde van gunstige beoordelingen en bewijs dat de reductiedoelstellingen niet in gevaar komen. Een tussentijdse maatregel tot 2025 betreft het Agentschap voor Natuur en Bos dat individuele beoordelingen voor de overdracht van emissierechten mogelijk maakt.
Turnhout
Er wordt een oplossing bedacht voor het gebied Turnhoutse Vennen, waar stikstofproblemen de ontwikkeling beperken. De strikte beperkingen rond het gebied worden versoepeld. Het biedt flexibiliteit bij het naleven van de verplichte reductiepercentages uit het G8-scenario tegen 2030. Dit heeft gevolgen voor pluimvee- en varkensbedrijven met een vermindering van 60% van de stikstofuitstoot in niet-ammoniakemissiegecontroleerde stallen en een vermindering van 15% voor rundveebedrijven op sectorniveau.
Wetenschappelijke studie en toekomstperspectief:
Er zal opdracht worden gegeven voor een wetenschappelijke studie naar alternatieve perspectieven op stikstofgerelateerde kwesties vanaf 2030. De focus zou kunnen verschuiven van stikstof en stikstofdepositie naar bredere overwegingen, waaronder de effecten van klimaatverandering. Er is ook een plan om de dialoog aan te gaan met Europa, waarbij erop wordt aangedrongen om rekening te houden met de specifieke situatie van het dichtbevolkte en gefragmenteerde Vlaanderen.
Geef als eerste een reactie