Wereldwijd kan landgebruik akkerbouw gehalveerd worden

Er kan evenveel voedsel geproduceerd worden op de helft van het huidige areaal als de akkerbouw zou geoptimaliseerd worden. Houden we rekening met biodiversiteitshotspots, door 20 procent van het akkerland terug te geven aan de natuur, kan het landgebruik nog met 40 procent dalen. Dat is de conclusie die een internationaal team wetenschappers publiceerde in Nature Sustainability.

De onderzoekers gingen na wat de gevolgen zouden zijn als de 16 belangrijkste gewassen in de meest geschikte gebieden en met een optimale bemesting geteeld zouden worden. Het gaat onder meer over aardappelen, maïs, suikerbieten, rijst en katoen. Per gewas gingen ze na waar ze het beste geteeld worden, rekening houdend met bijvoorbeeld de klimaateisen. Daarnaast berekenden ze ook de maximale opbrengst per hectare wanneer die optimaal bemest wordt op verschillende plaatsen.  

Maximale opbrengst: niet altijd haalbaar?

Die maximale opbrengst is vooral in ontwikkelingslanden moeilijk haalbaar omdat boeren er minder toegang hebben tot meststoffen. Het gevolg is dat hun oogst vaak pakken minder is dan wat het in theorie zou kunnen opbrengen.  

50% minder areaal nodig

Wat is het effect als de gewassen geteeld worden op de meest geschikte plaatsen met de beste bemestingstechnieken? De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat die optimalisering het landgebruik van de akkerbouw tot de helft zou kunnen reduceren, terwijl de opbrengst dezelfde blijft.   Volgens bioloog Ivan Janssens (UAntwerpen), die meewerkte aan het onderzoek, is het belangrijk om ons ruimtebeslag te optimaliseren. “Niet alleen om het verlies aan biodiversiteit te stoppen en om te keren, maar om voldoende biomassa te kunnen produceren voor bio-energie, nodig om de klimaatdoelen te halen”, vertelt hij aan EOS Wetenschap.

Natuurgebieden

Enkele van de meest geschikte akkers vallen samen met ‘hotspots van biodiversiteit’. In het scenario waarbij die natuurgebieden worden ontzien, zou de behoefte aan akkerland nog steeds met 40 procent kunnen worden verminderd.  

Kimaatverandering effect op teelt

Die theorie klinkt veelbelovend maar je kan landbouwers moeilijk gaan verplichten om hun teelten aan te passen. Al verwacht Janssens wel een verschuiving als gevolg van de klimaatverandering.  “In eerder onderzoek toonden we aan dat de theoretische maximale opbrengsten gemiddeld met 5 procent dalen per graad opwarming”, zegt hij. “De optimale zones voor veel teelten verschuiven daardoor naar het noorden. Er is een belangrijke taak weggelegd voor landbouworganisaties om boeren daarover in te lichten.”  

Teruggave aan de natuur van een kwart?

Vanuit landbouwkundig oogpunt valt er ook iets te zeggen over het feit om gewassen enkel en alleen op de meest geschikte plaatsen te verbouwen. Dat leidt immers tot een hogere vatbaarheid voor ziektes en plagen. Janssens nuanceert ook door te benadrukken dat die 50 procent het resultaat is van een theoretische oefening. Volgens hem zullen we dat in de praktijk wellicht niet halen. “Maar zelfs als we ‘maar’ 20 of 25 procent van het akkerland zouden kunnen teruggeven aan de natuur, zou dat een enorm verschil maken”, besluit hij. “De akkerbouw neemt globaal 15 miljoen vierkante kilometer in, 500 keer België.  Anderzijds: deze studie houdt nog geen rekening met land dat vrijkomt door het terugdringen van voedselverspilling of onze vleesconsumptie. Ze toont wel aan wat er mogelijk is als we ervoor zorgen dat boeren ook in ontwikkelingslanden optimaal kunnen werken en wanneer we goed over de ruimtelijke planning van akkerbouw zouden nadenken.”   De volledige studie vind je op de website van Nature.

Bron: VILT

Beeld: rawpixel

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*