Meer ziektes die worden overgedragen door dieren?

Helemaal zeker waar het coronavirus sars-CoV-2 vandaan komt, zijn we niet. Maar de kans is groot dat het afkomstig is van een vleermuis. Het lijkt erg op andere coronavirussen die ook in vleermuizen aangetroffen zijn. Mogelijk bereikte het virus de mens via een tussenstap. “We bereiden ons best voor op meer ziekten van dieren”, zegt Pierre Dorny van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG).

Ziekten die van dier op mens overgaan (zoönosen), zijn wereldwijd in opmars. Naar schatting driekwart van de nieuwe infectieziekten heeft een dierlijke oorsprong. “Dat soort ziekten is er altijd geweest”, zegt Pierre Dorny van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG). “Alleen bleven ze vroeger beperkt tot kleine leefgemeenschappen. Vandaag verspreiden ze zich snel omdat er veel meer mensen de wereld rondreizen.”

Sars-CoV-2

Hoe en waar sars-CoV-2 de sprong naar de mens heeft gemaakt, is evenmin honderd procent zeker. Aangezien de eerste ziektegevallen in de Chinese stad Wuhan gemeld werden, was de lokale dierenmarkt (‘wet market’) verdachte plek nummer één. Daar worden de meest uiteenlopende wilde dieren, dood of levend, aan de man gebracht, ook vleermuizen en schubdieren. Ze zitten er in kooien opeengestapeld. “Een echt lab waar kiemen van de ene op de andere soort overspringen”, noemt bioloog Herwig Leirs (UAntwerpen), gespecialiseerd in de ecologie van infectieziekten, het. “Mogelijk gebeurde er in een schubdier een soort kruising van virussen waardoor het type uit vleermuizen eigenschappen kreeg om ook mensen te infecteren.”

Markten sluiten? Niet de oplossing!

De eerste reflex is om dergelijke markten te verbieden. China heeft dat onlangs gedaan. “De vraag is of het iets zal uithalen”, zegt Pierre Dorny, “het eten van wilde dieren zit in veel culturen diep ingebakken.” De kans bestaat dat de markt bij een verbod ondergronds gaat. “In veel gemeenschappen is vlees eten een luxe die ze niet graag afgeven. Ook bij ons staat wild op het menu chic.”

Ongerepte natuur gerust laten!

Maar er is meer aan de hand. Zo dringt de mens steeds dieper door in de habitat van wilde dieren. Daardoor komen nieuwe groepen mensen, die geen immuniteit hebben, in aanraking met dieren en hun ziektekiemen. “Het klopt dat menselijk ingrijpen een natuurlijk evenwicht kan verstoren”, zegt Herwig Leirs. “Als dieren dichter op elkaar leven, neemt de overdacht van ziekten toe. Maar tegelijk geldt dat als het aantal exemplaren slinkt, de kans op infecties mee afneemt. Natuurlijk is het belangrijk de ongerepte natuur zo veel mogelijk met rust te laten, maar de aangetaste gebieden in hun oorspronkelijke toestand herstellen, is onbegonnen werk, vrees ik.”

Vrees is nergens voor nodig!

Of we nu markten verbieden of in ijltempo aan habitat-herstel doen, we zullen nooit gevrijwaard blijven van ziektes die we van dieren overgedragen krijgen. “We moeten ons geen illusies maken, voor alle virussen een vaccin ontwikkelen, is een onmogelijke taak”, zegt Pierre Dorny. “Zeker voor coronavirussen is dat knap lastig. Maar we moeten niet paranoïde worden. Het is niet dat er achter iedere hoek dodelijk gevaar loert. De meeste virussen springen niet op de mens over.”

Isolatie van de eerste zieken is wél noodzakelijk!

“De beste aanpak is ons erop voorbereiden”, meent Herwig Leirs. “Weten waar je welke infecties kunt verwachten. De overdracht naar de mens herkennen bij de eerste zieken, die isoleren en zo de verdere verspreiding de kop indrukken. Dat heeft de ervaring met ebola in Afrika geleerd. Als we sneller hadden gereageerd op de covid-19-infecties, dan was niet de hele wereld tot stilstand moeten komen.”

Bron: VILT

Beeld: Wikimedia commons

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*