Fevia : “Het is 5 voor 12 bij 40% van de voedingsbedrijven”

Twee op drie Belgische voedingsbedrijven hebben de voorbije maanden financiële problemen gekend en vier op tien dreigen zelfs failliet te gaan in geval van een nieuwe economische recessie, zo blijkt uit een studie die Fevia heeft laten uitvoeren door de Graydon. CEO Bart Buysse noemt de bevindingen zorgwekkend en dringt er bij beleidsmakers en retailketenpartners op aan om in actie te komen: “De combinatie van historisch hoge kosten voor grondstoffen, energie en lonen is niet langer houdbaar. Nu niet handelen zou neerkomen op grove nalatigheid.“

Graydon gebruikt de Shock Resilience Score om te berekenen in welke mate een bedrijf een of meer schokken kan opvangen. In de voedings- en drankenindustrie stond 87% van de bedrijven er vóór de COVID-crisis zeer goed voor. Vandaag is 66% van de Belgische voedingsbedrijven niet voldoende bestand tegen schokken. Voor 40% van de bedrijven is de situatie nu volledig precair.

Dit is te wijten aan de gevolgen van de oorlog in Oekraïne en de cumulatieve explosie van de grondstof-, energie- en arbeidskosten. Het gebrek aan reserves – die door de opeenvolgende crisissen zijn uitgeput – zou deze ondernemingen ertoe kunnen brengen bij een nieuwe schok in de problemen te komen. Aangezien 97% van de Belgische voedingsbedrijven KMO’s zijn (minder dan 100 werknemers), lijken zij het zwaarst getroffen te zijn.

Enorme stijging van kosten

Uit de Graydon-studie blijkt duidelijk dat de voedingsbedrijven de negatieve gevolgen van de coronaire crisis nog niet volledig hebben verteerd. Intussen bleven bijna alle kostenposten tot ongekende hoogten stijgen. “Als we de periode van januari tot augustus 2022 vergelijken met dezelfde periodes in 2021 en 2020 – toen onze bedrijven al te maken hadden met tekorten en scherpe prijsstijgingen – zien we dat de situatie voor veel voedingsbedrijven onhoudbaar dreigt te worden”, aldus Buysse.

Retail

Uit een enquête onder Fevia-leden blijkt dat nauwelijks de helft van de levensmiddelenbedrijven in 2022 een prijsverhoging van de supermarkten heeft bekomen. In de meeste gevallen bedroeg de verhoging minder dan de helft van de kostenstijging. “Onze leden zijn zeer bezorgd over de kleine marges waarover zij beschikken voor investeringen en innovatie. Voor velen van hen is het gewoon een kwestie van overleven,” zegt Buysse, die er ook aan herinnert dat er in januari 2023 een loonindexering van meer dan 10 procent zal komen. Het risico bestaat dat de Belgische voedingssector aan concurrentiekracht inboet door de loonstijgingen ten aanzien van de buurlanden.

Vijf punten

Daarom roept Fevia beleidsmakers en handelsketenpartners om en crisisplan op te stellen. Volgens de vereniging moet bijvoorbeeld prioriteit worden gegeven aan de beheersing en verlaging van de energiekosten. Bovendien moeten ondernemingen fiscale zuurstof krijgen in de vorm van onder meer uitstel van betaling. Voor ondernemingen die met een teruglopende bedrijfsactiviteit te kampen hebben, pleit Fevia voor een vereenvoudigd systeem van tijdelijke werkloosheid om economische redenen. De federatie blijft ook aandringen op belastinghervorming. Ten slotte wordt aangedrongen op betere instrumenten om de ondernemingen te beschermen tegen de gevolgen van enorme prijsstijgingen en de mogelijkheid om deze door te berekenen. “Indien mogelijk via overleg, indien nodig via wetgeving,” besluit Buysse. “In geval van een onvoorziene en enorme kostenstijgingen moeten deze hefbomen het mogelijk maken contracten en prijzen sneller aan te passen. En zij moeten voorkomen dat supermarkten buitensporige boetes opleggen voor bezorging.

Bron: VILT & Fevia