Binnengesmokkelde verboden koelgassen: groot gevaar voor ‘Grean deal’ EU

Illegale koelmiddelen uit China werden onlangs door Europese onderzoekers in de haven van Rottrdam onderschept. Het gaat om gassen voor airconditioningsystemen met een catastrofale CO2-balans. De illegale handel is enorm groot en ondermijnt de regelgeving van de Europese “green deal”.

Toen het vrachtschip uit China eind juni de haven van het Duitse Hamburg naderde, lagen de speurders van het “Office européen de lutte antifraude” – kortweg OLAF – al op de loer. De onderzoekers van het Europees Bureau voor fraudebestrijding hadden vastgesteld dat de ontvanger van de lading nergens was geregistreerd.

Toen werd bevestigd dat de lading metalen flessen uit de Chinese productie in de haven van Hamburg niet was gelost, maar alleen was herverpakt en doorgestuurd naar Rotterdam, was de verdenking voor de EU-functionarissen een zekerheid geworden: Het ging hier niet goed. Volgens de leveringsdocumenten zou de eindbestemming van de lading Litouwen zijn.

1150 illegale wegwerpmetalen cilinders met koelvloeistoffen

De Nederlandse politie heeft, gealarmeerd door OLAF, de lading in de haven van Rotterdam in beslag genomen. In de containers ontdekten de officieren 1150 illegale wegwerpmetalen cilinders met koelvloeistoffen, zoals die worden gebruikt in de airconditioningsystemen van auto’s, gebouwen en koelmagazijnen. Dit was echter het ergste soort aircogeluidsgif.

HFK’s – kort voor gedeeltelijk gefluoreerde koolwaterstoffen – worden niet alleen gebruikt in koelsystemen, maar worden ook gebruikt als drijfgas in sprays, schuim en isolatiemateriaal en als brandblusser. Ze zijn zeer effectief.

Hoog GWP

Sommige HFK’s hebben een extreem hoog GWP (aardopwarmingsvermogen) dat duizend keer hoger is dan dat van CO2. Daarom vallen deze koelmiddelen sinds 2015 onder de zogenaamde F-gasverordening van de Europese Commissie – en dus onder een streng gereguleerd quotasysteem.

Tegen 2030 moeten de stoffen op de Europese markt geleidelijk aan worden vervangen door meer klimaatvriendelijke varianten. Maar door een levendige smokkel van goedkope, gedeeltelijk gefluoreerde koolwaterstoffen uit het Verre Oosten verwatert het Europese quotasysteem tot het punt van ineffectiviteit – en roept ook vragen op over de grensbewaking van de EU.


Grensbewaking

. Als onderdeel van de “Green Deal” is de voorzitter van de EU Commissie Ursula von der Leyen van plan om de Europese industrie, die te lijden heeft onder de hoge kosten van de klimaatbescherming, te wapenen tegen goedkope, klimaatschadelijke concurrerende producten uit het buitenland.

Daartoe is een soort CO2-belasting gepland aan de buitengrens van de EU, ook wel bekend als een “Koolstofgrensaanpassing”. Volgens deze bepaling moeten ingevoerde goederen bij invoer worden onderworpen aan een belasting op basis van hun CO2-gehalte. Tegelijkertijd moeten de Europese exporteurs bij de export een subsidie ontvangen om in het buitenland te kunnen concurreren met fabrikanten die zonder klimaatregelgeving kunnen opereren.

Bloeiende klimaatschadelijke producten

Het plan is goed in theorie en wordt ondersteund door tal van deskundigen. Maar er zijn ook grote twijfels over de juridische en praktische afdwingbaarheid van de grensbelasting. Hoe wordt het CO2-gehalte van geïmporteerde goederen eerlijk bepaald?

Hoe denkt Europa ontwijkingsstrategieën te voorkomen, met inbegrip van het smokkelen van klimaatschadelijke producten? Het succes van de grensbewaking in de strijd tegen de bloeiende zwarte markt voor klimaatschadelijke producten zal ook de geloofwaardigheid van de Europese Green Deal bepalen.

OLAF

Het Europese fraudebestrijdingsagentschap OLAF heeft lange tijd de krantenkoppen gehaald, vooral vanwege zijn werk tegen sigarettensmokkel. Nu richt het zich meer en meer op klimaatzondaren.

De strijd tegen de illegale invoer van HFC-koelmiddelen in de EU is nu een “operationele prioriteit, in overeenstemming met de ambities van de Europese Commissie om van Europa het eerste klimaatneutrale continent te maken tegen 2050 met de Green Deal”, kondigde de Finse directeur-generaal van OLAF, Ville Itälä, aan. De omvang van de Rotterdamse smokkelpoging laat duidelijk zien “welke verwoestende gevolgen de verboden invoer van deze producten voor het milieu kan hebben”.

Dit is waarschijnlijk niet overdreven. De 14 ton koudemiddel die in Rotterdam in beslag is genomen, komt overeen met de CO2-uitstoot van 38 intercontinentale vluchten tussen Amsterdam en Sydney, volgens berekeningen van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat bij de operatie betrokken was. Nader onderzoek van de onderzoekers heeft uitgewezen dat de chemicaliën bestemd waren voor een koelcel in Polen.

Smokkel: groter dan gedacht

De vondst is slechts het topje van de ijsberg: In januari hebben Bulgaarse ambtenaren 13 ton koelvloeistof in beslag genomen, verborgen in een vrachtwagen met auto-onderdelen aan de grens met Turkije. Begin februari hebben de Italiaanse autoriteiten in Milaan tien ton illegaal ingevoerd koelmiddel uit Turkije en China in beslag genomen.

De autoriteiten schatten de zwarte marktwaarde van de 960 gasflessen op 96.000 euro. Slechts een dag later heeft de Italiaanse politie in Varese in Lombardije opnieuw 2,5 ton in beslag genomen met een marktwaarde van 27.500 euro, volgens het gespecialiseerde portaal Coolingpost.com.

De smokkel is niet alleen een aanzienlijke aanslag geworden op het klimaat, maar ook voor de bedrijfsvoering van serieuze koelbedrijven. De brancheorganisatie European Fluorocarbons Technical Committee (EFCTC) heeft onlangs het adviesbureau Oxera opdracht gegeven om de invoercijfers en goederenstromen te vergelijken met de toegestane EU-quota voor de betreffende koelmiddelen.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*